Het leed dat afscheid nemen heet

Wie mij op twitter volgt heeft het al doorgehad: afgelopen zondag kreeg ik slecht nieuws. Mijn tante bleek in het ziekenhuis te liggen: het was ernstig. Dezelfde dag nog is ze overleden. Aangezien ik deze blog voor een groot deel ben begonnen als mijn uitlaatklep, heb ik besloten om er vandaag over te schrijven. Dingen op papier zetten is voor mij altijd al een goede manier geweest om dingen te verwerken. Vandaag dus geen vrolijk artikel, maar wel een heel persoonlijke.

Afgelopen zondag ging ik nietsvermoedend naar mijn werk toe. Ik moest werken van 12 tot half 4, maar een collega vroeg of ik voor haar tot 6 uur wilde blijven. Natuurlijk wilde ik dat! Dus ik gaf in mijn pauze door aan mijn ouders dat ik later thuis zou zijn.

Het berichtje dat ik terug kreeg viel als een bom: ‘Dan zijn wij er niet, je tante ligt in het ziekenhuis en daar gaan we naartoe’. Ik schrok me natuurlijk dood en vroeg wat er aan de hand was. Het bleek ernstig te zijn: een tumor in haar lever.

Compleet van slag kwam ik terug op de werkvloer, en mijn collega’s vroegen me wat er aan de hand was. Ik probeerde mijn tranen tevergeefs in te houden toen ik hen vertelde over het nieuws dat ik zelf ook pas 5 minuten geleden gekregen had. Al snel bleek dat ik te erg van slag was om te werken, en mocht ik alsnog om half 4 naar huis toe. En wat ben ik daar achteraf blij mee: want dat heeft ervoor gezorgd dat ik nog afscheid heb kunnen nemen.

Mijn ouders wisten op dat moment ook nog niet hoe ernstig het was. Natuurlijk wisten we dat ze er aan zou overlijden omdat de dokters al hadden gezegd dat het niet te behandelen viel, maar dat het zo snel zou gaan wist niemand.

In het ziekenhuis aangekomen bleek er meer aan de hand te zijn dan alleen de tumor in haar lever. Mijn tante blijkt een tijd lang met een maagzweer rondgelopen te hebben, en deze heeft afgelopen weekeind haar maag geperforeerd. Normaal gesproken, wanneer je er op tijd bij bent, kan dit geopereerd worden. In het geval van mijn tante kwamen ze er echter achter op de scan die gemaakt is, dat er uitzaaiingen in haar lever zaten. Haar lever was veel groter dan normaal, en door deze uitzaaiingen was de operatie onmogelijk: ze zou hem niet overleefd hebben.

Pas op dit moment heeft mijn tante besloten de familie op de hoogte te laten brengen. Dit is typisch haar, ze lag al sinds vrijdag in het ziekenhuis maar wilde niemand ongerust maken, dus liet ze het pas zondag ochtend na het nieuws over de uitzaaiingen toe dat haar zus de familie op de hoogte bracht.

Na het horen van dit nieuws het het spreken van mijn tante wisten we dat het tijd was. Mijn tante had zelf besloten dat het genoeg was. ‘Ik hoef geen toeters en bellen!’  hoor ik haar nog zeggen. Ze was er klaar voor.

Haar laatste wens was om haar kinderen en kleinkinderen nog even te kunnen zien. En nadat deze geweest waren hebben de dokter en verpleegsters dan ook de zuurstof eraf gehaald en de morfine eraan. Volgens hen kon het nog wel een paar dagen duren, maar uiteindelijk is ze binnen 1,5 uur ingeslapen.

Volgens haar stond haar moeder al met een kleedje te zwaaien, en was ze heel erg benieuwd naar deze laatste reis ‘zonder routebeschrijving’. Gelukkig merkte je aan alles dat ze er vrede mee had.

De volgende ochtend kregen wij het nieuws te horen en natuurlijk waren we er kapot van maar tegelijkertijd waren we blij voor haar dat ze uit haar lijden verlost was.

Mijn ouders hebben haar kinderen geholpen bij het regelen van de crematie , die gisteren heeft plaatsgevonden. Ook hadden we afgelopen vrijdag een condoleance avond.

En wat is dat raar: ik ken vrijwel niemand van die kant van mijn familie, en we hebben ook eigenlijk vrijwel geen contact meer met hun. Dus daar sta je dan: gecondoleerd worden en mensen condoleren die je niet kent. Het voelt dan allemaal zo raar en ongemakkelijk want blijkbaar zijn die mensen die je nu voor het eerst ziet familie van je en kenden zij je tante ook.

Daarnaast was het heel erg onwerkelijk. Ik heb mijn tante zien liggen in haar kist: maar het voelde onwerkelijk. Natuurlijk zag ik haar en wist ik dat ze dood was, maar tegelijkertijd was ze daar nog gewoon. Ze lag daar voor mijn neus, alsof ze ieder moment wakker kon worden en weer een van haar enorme verhalen kon gaan vertellen.

Pas de volgende dag, tijdens de begrafenis, met de gesloten kist en de verhalen over definitief afscheid nemen werd het werkelijkheid. Ook mijn vader deed een praatje, hij vertelde over haar leven en wat ze allemaal wel niet gedaan had en had meegemaakt. Ook haar coördinator van haar vrijwilligerswerk deed een praatje.

En daar zit je dan: in een zaal vol mensen die je niet kent, met een kist voor je neus waarvan je weet dat daar je tante in ligt, met haar klassieke muziek op en een foto diashow met foto’s van haar leven. Op dat moment werd alles echt: mijn tante is er echt niet meer, ze belt me niet meer op met haar opgewekte verhalen waarvan je wist dat je het komende uur wel zoet zou zijn. Ze zou niet meer bovenaan het trappenhuis op ons staan te wachten, geintjes makend over hoe lang we over die trappen deden, wanneer we op bezoek kwamen. Ik zou geen enorme hoeveelheden snoepgoed en lekkers meer in mijn handen geduwd krijgen wanneer we weer weggingen, onder het mum dat zij die toch niet op zou krijgen. Al die fijne herinneringen zouden precies dat zijn: herinneringen.

Het weg lopen uit de zaal; en daarbij dus weglopen van haar, viel me nog het zwaarst. Op dat moment wist ik dat ik haar nooit meer zou zien. Dit was de allerlaatste keer geweest. Zelfs het weglopen van haar bed in het ziekenhuis had minder zwaar gevoeld.

En dan kom je vervolgens in de zaal met koffie en thee, om daar ‘gezellig’ met de familie te praten over haar en elkaar te condoleren. Ik was er totaal niet bij met mijn hoofd en voelde me net een machine die netjes pootje gaf en ‘u ook gecondoleerd’ opdreunde. Wat was ik blij toen de tijd voorbij was en we weg moesten gaan. De volgende zat te wachten.

Hoe ik dit af moet sluiten weet ik niet zo goed, dus ik denk dat ik het hier maar bij ga laten. Het is fijn om mijn gedachten even op te kunnen schrijven: dat is iets wat mij altijd heel erg goed heeft geholpen.

Ik zal proberen om de komende tijd weer leuke artikelen online te zetten, maar ik ga geen beloftes doen omdat ik me niet anders wil voordoen dan dat ik ben. En op dit moment voel ik me vreselijk, daar ben ik heel eerlijk over.